Sunday, July 10, 2016

အာနန္ဒာစန္ဒြားကျောက်စာ (AD 729)


"အာနန္ဒစန္ဒြားကျောက်စာ" (ဝေသာလီခေတ်)


အေဒီ ၇၂၉.ခုနှစ်တွင် ရေးထိုးခဲ့သော “အာနန္ဒစန္ဒြားကျောက်စာ” သည် ရခိုင်သမိုင်းအတွက် အလွန်အဖိုးတန်သောကျောက်စာဖြစ်ပါသည်၊ ကျောက်စာသုံးမျက်နှာတွင် ခေတ်နှစ်ရာလောက်စီခြားပြီး သက္ကတအရေးအသားဖြင့် မှတ်တမ်းတင်ထားပါသည်၊ ကျောက်စာသည် ၉.ပေ ရ.လက်မ မြင့်ပြီး အကျယ်မှာ ၂.ပေ ၄.လက်မ ခန့်ရှိပါသည်၊ အေဒီ ၁၅၃၅.ခုနှစ်တွင် မင်းဗာဘုရင်ကြီးသည် ကျောက်စာကို ဝေသာလီမှ မြောက်ဦးမြို့တော်သို့ ပြောင်းရွှေ့ပြီး သျှစ်သောင်းပုထိုးတော်ကြီးမှာ ထားရှိခဲ့ပါသည်၊ အခုအချိန်မှာ ကျောက်စာကို သျှစ်သောင်းပုထိုးတော်ကြီး ပင်မလှေကားမှ တက်လာလျှင် လက်ဝဲဖက်တွင် လေ့လာတွေ့ရှိနိုင်ပါသည်

Credit to Soe Thant Aung



အာနန္ဒစန္ဒြာကျောက်စာ သီချင်းမှတ်တမ်း

လောင်းကြက်တောင်မော်ကျောက်စာ (၁၁၁၈-၁၁၂၃)


လောင်းကြက်တောင်မော် ကျောက်စာ (လေးမြို့ခေတ်)



ရခိုင်လူမျိုးတို့သည် လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်းများစွာကပင် ကိုယ်ပိုင် စာပေ၊ ဘာသာစကား၊ ယဉ်ကျေးမှုဓလေ့ရိုးရာ၊ သမိုင်းအစဉ်အလာကြီးမားစွာဖြင့် ကိုယ့်ထီးကိုယ့်နန်းနှင့် နေထိုင်လာခဲ့ကြသူများဖြစ်ပါသည်၊ ရခိုင်မှာ စာအရေးအသားကို ဓညဝတီခေတ်ကပင် တွေ့ရပြီး လေးမြို့ခေတ် ရောက်သောအခါ ရက္ခဝဏ္ဏအက္ခရာ ရခိုင်စာအရေးအသားများကို တွေ့ရပါသည်၊ အခုတင်ပြထားသော လောင်းကြက်တောင်မော်ကျောက်စာသည် လေးမြို့ခေတ်တွင် ပေါ်ထွန်းခဲ့သော ပုရိန်ခေတ်မှ ဘုရင်ကောလိယမင်းကြီး (သက္ကရာဇ်- ၁၁၁၈-၁၁၂၃) ရေးထိုးခဲ့သော အလှူမှတ်တမ်းကျောက်စာဖြစ်ပါသည်၊ ကျောက်စာသည် မြောက်ဦးမြို့၏ အရှေ့တောင်ဘက်မှ ငါးမိုင်နန့် ကွာဝေးသည့် လေးမြို့မြစ်ကမ်းနံဘေးတွင် တည်ရှိပါသည်၊ ကျောက်စာကို တောင်မော်တောင်တန်း၏ မြောက်ဘက်ထိပ်တွင် အလျား(၃၀)ပေ ၊ အနံ (၂၅)ပေခန့်ရှိသည့် သဘာဝကျောက်တောင်ကြီးတွင် အပြည့် ရေးထိုးထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်၊ အခုအချိန်မှာ ကျောက်စာကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်မှု မရှိကြသဖြင့် ပျက်စီးယိုယွင်းလျက်ရှိနေပါသည်၊ ရခိုင့်ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ် ရခိုင်စာပေသမိုင်းအတွက် အရေးကြီးသော “လောင်းကြက်တောင်မော်ကျောက်စာ”ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ကြရန်မှာ ရခိုင်တစ်မျိုးသားလုံး၏ သမိုင်းပေး အမျိုးသားရေး တာဝန်ဖြစ်ပါသည်

credit to Soe Thant Aung